top of page
Een persoon die rustig zit, met een hand op het hart en een blik van reflectie.

Trauma Begrijpen: Welke Soorten Traumatische Ervaringen Zijn Er & Wat Is de Impact op Lichaam en Geest?

André Gerardus Zwanenburg

10 Juni 2023

De Onzichtbare Wonden van Trauma: Een Inleiding

Trauma. Een woord dat we vaak associëren met ingrijpende gebeurtenissen zoals oorlog, natuurrampen of geweld. Maar trauma is veel meer dan dat. Het is een stille pijn die zich in alle lagen van de bevolking voordoet, vaak onzichtbaar en onbegrepen.

Trauma laat onzichtbare wonden achter op onze ziel, wonden die diep kunnen snijden en ons leven op vele manieren kunnen beïnvloeden. Het kan onze relaties, ons zelfbeeld, onze gezondheid en ons gevoel van veiligheid in de wereld aantasten.

In dit artikel nemen we je mee op reis door de wereld van trauma. We onderzoeken de verschillende soorten traumatische ervaringen, de impact ervan op lichaam en geest, en hoe we de eerste stappen kunnen zetten naar heling en herstel.


Voor wie is dit?


Dit artikel is voor iedereen die:

  • Meer wil weten over trauma en de verschillende vormen ervan.

  • Nieuwsgierig is naar de impact van trauma op lichaam en geest.

  • De eerste stap wil zetten naar het begrijpen en helen van trauma.

  • Openstaat voor een holistische benadering van traumaverwerking.

Zoekintentie:


Mensen die dit artikel lezen, zoeken naar:

  • Informatie over wat trauma is en welke soorten trauma er zijn.

  • Kennis over de gevolgen van trauma op fysiek, emotioneel en mentaal niveau.

  • Inzicht in hoe trauma het zenuwstelsel beïnvloedt.

  • Een basisbegrip van trauma om hun eigen ervaringen of die van anderen beter te begrijpen.

Een abstract, levendig symbool met acht bladeren die in een cirkelvorm zijn gerangschikt. De bladeren zijn symmetrisch geplaatst, waarbij vier bladeren in blauwe tinten zijn gekleurd en de andere vier in vurige oranje- en roodtinten. De gele kern straalt licht uit, wat een warme, harmonieuze gloed creëert.

Wat is Trauma? En Waarom is Heling Zo Belangrijk?


Trauma: Een Definitie


Trauma is geen objectieve gebeurtenis, maar een subjectieve ervaring. Het gaat niet om wat er is gebeurd, maar om hoe we het hebben beleefd.

Een traumatische ervaring is een gebeurtenis of reeks gebeurtenissen die onze coping mechanismen overweldigen, waardoor we ons overspoeld, hulpeloos en machteloos voelen. Dit kan leiden tot een verstoring van ons evenwicht en een aantasting van ons gevoel van veiligheid.


Waarom is Heling Essentieel?


Onverwerkt trauma kan zich vastzetten in ons lichaam en geest, en leiden tot diverse klachten:

  • Fysiek: Chronische pijn, slaapproblemen, spijsverteringsproblemen, verzwakt immuunsysteem.

  • Emotioneel: Angst, depressie, PTSS, emotionele instabiliteit, woede-uitbarstingen.

  • Mentaal: Negatief zelfbeeld, laag zelfvertrouwen, concentratieproblemen, geheugenproblemen.

  • Relationeel: Hechtingsproblemen, moeite met vertrouwen en intimiteit, conflicten in relaties.

Door trauma te helen, bevrijd je jezelf van deze last. Je creëert ruimte voor innerlijke rust, groei, geluk en gezonde relaties.


Een tipje van de sluier: 


Trauma helen is een reis van zelfontdekking en transformatie. Het is een proces van loslaten, vergeven en omarmen van je ware zelf.

De Verborgen Impact van Trauma: Herken Jij de Signalen?


Trauma kan zich op verschillende manieren uiten. Het kan zich verstoppen achter ogenschijnlijk 'normale' gedragspatronen, diepgewortelde overtuigingen en terugkerende emoties.


Signalen van Trauma



Herken jij jezelf in een van deze signalen?


  • Perfectionisme: Stel je extreem hoge eisen aan jezelf? Ben je bang om fouten te maken?

  • Pleasen: Vind je het moeilijk om nee te zeggen? Stel je de behoeften van anderen boven die van jezelf?

  • Vermijding: Ga je confrontaties, moeilijke emoties en pijnlijke herinneringen liever uit de weg?

  • Controle: Heb je een sterke behoefte aan controle? Vind je het moeilijk om los te laten en te vertrouwen op het leven?

  • Woede-uitbarstingen: Heb je last van onverklaarbare woede, frustratie of irritatie?

  • Zelfkritiek: Ben je erg streng voor jezelf? Heb je moeite met zelfliefde en zelfacceptatie?

  • Negatief zelfbeeld: Zie je jezelf als slachtoffer? Heb je moeite met het zien van je eigen kracht en potentieel?

  • Verlatingsangst: Ben je bang om alleen te zijn? Heb je de behoefte om constant bevestiging te zoeken bij anderen?

  • Bindingsangst: Vind je het moeilijk om je te binden in relaties? Houd je mensen op afstand uit angst voor kwetsbaarheid?

  • Emotionele instabiliteit: Heb je last van stemmingswisselingen? Voel je je snel overweldigd door emoties?


Voel eens in je lichaam: 


Welke sensaties ervaar je in je lichaam wanneer je aan een moeilijke gebeurtenis of emotie denkt? Waar voel je spanning, druk of ongemak?

Een boom die na een storm weer overeind staat, met nieuwe scheuten aan de takken.

Trauma Begrijpen: Soorten Trauma & de Impact op het Zenuwstelsel


Om trauma echt te begrijpen, is het belangrijk om te weten dat het in verschillende vormen voorkomt en een diepgaande invloed heeft op ons zenuwstelsel.


De Verschillende Gezichten van Trauma


Trauma is niet altijd een grote, ingrijpende gebeurtenis. Het kan ook sluimeren in de kleine, alledaagse ervaringen die ons langzaam maar zeker vormgeven.

Hier zijn enkele veelvoorkomende soorten trauma:

  • Shocktrauma (Type 1): Dit is het type trauma dat we vaak associëren met het woord. Het is een eenmalige, onverwachte gebeurtenis die intense angst, hulpeloosheid of afschuw oproept. Denk aan een ongeluk, natuurramp, geweldsdelict of plotseling verlies.

  • Ontwikkelingstrauma (Type 2): Dit type trauma ontstaat in de kindertijd door chronische stress, verwaarlozing, misbruik of disfunctionele gezinsdynamiek. Het kan een diepgaande impact hebben op de ontwikkeling van de hersenen, het zenuwstelsel en de emotionele regulatie.

  • Complex trauma: Dit is een vorm van trauma die ontstaat door langdurige blootstelling aan traumatische gebeurtenissen, vaak in de context van relaties. Voorbeelden zijn chronisch misbruik, huiselijk geweld, oorlog of mensenhandel. Complex trauma kan leiden tot een complexe PTSS, met symptomen als dissociatie, identiteitsstoornissen en problemen met het reguleren van emoties.

  • Secundair trauma: Dit type trauma ontstaat door het helpen van of getuige zijn van mensen die traumatische ervaringen hebben meegemaakt. Dit komt vaak voor bij hulpverleners, therapeuten en mensen in de zorgsector.


Trauma en het Zenuwstelsel: Ontregeling en Herstel


Trauma kan het zenuwstelsel ontregelen, waardoor we in een constante staat van alertheid of juist in een toestand van dissociatie terecht kunnen komen.

  • Hyperarousal: Dit is een staat van verhoogde alertheid, waarbij het sympathische zenuwstelsel overactief is. Je kunt je dan gespannen, angstig, prikkelbaar en overgevoelig voor prikkels voelen.

  • Hypoarousal: Dit is een staat van verminderde alertheid, waarbij het parasympathische zenuwstelsel overactief is. Je kunt je dan verdoofd, leeg, vermoeid, depressief of dissociatief voelen.

De Polyvagaal Theorie, ontwikkeld door Dr. Stephen Porges, biedt een waardevol kader om te begrijpen hoe trauma het zenuwstelsel beïnvloedt. Deze theorie beschrijft hoe ons zenuwstelsel reageert op gevaar en hoe we veiligheid en verbinding kunnen creëren.


Een inzicht om te onthouden: 


Trauma is niet alleen een psychologisch fenomeen, maar ook een fysieke ervaring. Het beïnvloedt ons zenuwstelsel, onze hormoonhuishouding en onze lichamelijke gezondheid.

Trauma in de Praktijk: Verhalen van Veerkracht


Ieder mens ervaart trauma op een eigen manier. De impact en de weg naar heling zijn uniek en persoonlijk. Laten we eens kijken naar twee voorbeelden van mensen die te maken hebben gehad met trauma, en hoe zij hun weg naar veerkracht hebben gevonden.


Anna's Verhaal: Angst en Wantrouwen na Huiselijk Geweld


Anna groeide op in een huis vol spanning. Haar vader, een succesvolle zakenman, was thuis vaak prikkelbaar en onvoorspelbaar. Zijn stemgeluid beheerste de sfeer, en Anna leerde al vroeg om haar eigen behoeften te onderdrukken en zich aan te passen aan zijn grillen.


Als volwassene merkte Anna dat ze moeite had met het aangaan van intieme relaties. Ze was bang om afgewezen te worden en trok onbewust partners aan die de dominante rol van haar vader overnamen. Ze herhaalde de patronen die ze vanuit haar jeugd kende, gevangen in een cyclus van angst en wantrouwen.


Door therapie en lichaamsgerichte therapieën zoals ademwerk en yoga nidra, begon Anna te begrijpen hoe haar jeugdervaringen haar huidige leven beïnvloedden. Ze leerde om haar emoties te reguleren, grenzen te stellen en haar eigenwaarde te versterken. Langzaam maar zeker vond Anna haar weg naar emotionele vrijheid en gezonde relaties.


David's Verhaal: PTSS na een Auto-ongeluk


David was een bevlogen muzikant, altijd onderweg naar optredens en repetities. Op een mistige ochtend veranderde zijn leven in een fractie van een seconde. Een frontale botsing, een klap, en daarna alleen nog stilte. Hoewel David fysiek herstelde van zijn verwondingen, bleef hij getekend door de angst.


Hij ontwikkelde PTSS, geplaagd door flashbacks, nachtmerries en een constante alertheid. De muziek, ooit zijn passie, bracht nu paniek met zich mee. De drukte van het podium, het felle licht, de geluiden - alles triggerde herinneringen aan het ongeluk.

David vond steun in EMDR therapie en mindfulness. Hij leerde omgaan met zijn angst en de controle over zijn leven terug te nemen. Stap voor stap herontdekte hij zijn liefde voor muziek, nu met een nieuw gevonden veerkracht en een dieper begrip van zichzelf.

"Healing takes courage, and we all have courage, even if we have to dig a little to find it." - Tori Amos

Eerste Stappen naar Heling: Praktische Oefeningen voor Thuis

Het helen van trauma is een reis, geen bestemming. Het is een proces van kleine stapjes, van vallen en opstaan, van liefdevolle aandacht voor jezelf.

Hier zijn drie oefeningen die je thuis kunt doen om te beginnen met het verzachten van de onzichtbare wonden en het activeren van je zelfhelend vermogen:


Ademhalingsoefeningen: De Kracht van je Adem


Je ademhaling is je anker in de storm. Het is een krachtige tool om je zenuwstelsel te reguleren, stress te verminderen en emoties te verwerken.

Probeer bijvoorbeeld de 4-7-8 ademhaling:

  1. Adem rustig in door je neus terwijl je tot 4 telt.

  2. Houd je adem 7 tellen vast.

  3. Adem langzaam uit door je mond terwijl je tot 8 telt.

Herhaal deze cyclus een paar minuten lang, en merk op hoe je lichaam en geest tot rust komen.



Tip: 


Experimenteer met verschillende ademhalingsoefeningen om te ontdekken welke het beste bij jou past.


Gronden: Verbinding met de Aarde


Voel je je vaak zweverig, angstig of losgekoppeld van je lichaam? Dan kan gronden je helpen om weer stevig in het hier en nu te staan.

Ga met blote voeten op de grond staan of zitten en voel de verbinding met de aarde. Stel je voor dat er wortels vanuit je voeten de grond in groeien, die je stevig verankeren. Breng je aandacht naar je lichaam en merk op hoe je voeten de grond raken.



Tip: 


Ga wandelen in de natuur, tuinieren of zwemmen in de zee om je verbinding met de aarde te versterken.


Zelfcompassie: Jezelf Omarmen met Liefde


Trauma kan leiden tot zelfkritiek, schuldgevoelens en een negatief zelfbeeld. Zelfcompassie is het tegengif. Het is de kunst om mild en begripvol te zijn voor jezelf, ook als je fouten maakt of het moeilijk hebt.

Spreek jezelf liefdevol toe, zoals je een goede vriend(in) zou toespreken. Herinner jezelf eraan dat je niet perfect hoeft te zijn en dat het oké is om kwetsbaar te zijn.



Tip: 


Schrijf affirmaties op die je helpen om zelfliefde te ontwikkelen, zoals "Ik ben goed genoeg", "Ik ben het waard om geliefd te worden" en "Ik vergeef mezelf".

Valkuilen bij Traumaverwerking: Wat je Beter Niet Kunt Doen


De weg naar heling is niet altijd recht. Er zijn valkuilen waar je in kunt stappen, die het proces kunnen vertragen of zelfs verergeren.

Hier zijn enkele veelgemaakte fouten die je beter kunt vermijden:


Trauma Bagatelliseren


"Het is al zo lang geleden, ik zou er nu wel overheen moeten zijn." Herken je deze gedachte? Het is een valkuil waar veel mensen met trauma intrappen.

Trauma helen kost tijd. Er is geen vaste tijdslimiet voor herstel. Wees geduldig met jezelf en oordeel niet over je proces.


Vermijding


Het is verleidelijk om gedachten, gevoelens of situaties die je aan het trauma herinneren te vermijden. Maar vermijding houdt je gevangen in de pijn.

Juist door de confrontatie aan te gaan, kun je helen. Dit betekent niet dat je jezelf moet forceren, maar wel dat je bereid bent om de pijnlijke emoties onder ogen te zien, met liefdevolle aandacht en ondersteuning.


Alleen Willen Doen


Trauma helen kan eenzaam voelen. Maar je hoeft het niet alleen te doen.

Zoek steun bij vrienden, familie of een therapeut. Deel je verhaal, vraag om hulp en laat je dragen door de liefde van anderen.


Een geruststellende boodschap: 


Je bent niet alleen. Er zijn mensen die je begrijpen en je kunnen helpen.

Een hand die een andere hand vasthoudt, met een zachte en ondersteunende aanraking.

Kintsugi: De Schoonheid van Gebroken Zijn


Stel je een kostbare Japanse theekom voor, gebroken in honderd stukjes. In plaats van de scherven weg te gooien, worden ze zorgvuldig verzameld en weer aan elkaar gelijmd met goud. De breuklijnen worden niet verborgen, maar juist geaccentueerd, waardoor de kom een nieuwe, unieke schoonheid krijgt.

Deze kunstvorm heet Kintsugi, en het is een prachtige metafoor voor trauma heling.


De Metafoor van Kintsugi


Net als de gebroken theekom, kunnen wij ook gebroken worden door traumatische ervaringen. Onze ziel kan littekens dragen, onze geest kan gekwetst zijn, ons lichaam kan spanning vasthouden.

Maar Kintsugi leert ons dat gebroken zijn niet het einde hoeft te betekenen. Juist door de breuklijnen te omarmen, door de pijn te erkennen en te integreren, kunnen we een nieuwe, sterkere versie van onszelf creëren.


Goud in de Breuklijnen


De gouden lijm in Kintsugi symboliseert de veerkracht, de wijsheid en de schoonheid die kunnen ontstaan uit trauma. Het zijn de lessen die we leren, de kracht die we ontwikkelen, de compassie die we voelen voor onszelf en anderen.

Trauma kan ons kwetsbaar maken, maar het kan ons ook sterker, wijzer en meer verbonden maken met onszelf en de wereld om ons heen.


Een Unieke Schoonheid


Kintsugi laat zien dat imperfectie mooi kan zijn. De breuklijnen maken de theekom uniek en waardevol. Zo is het ook met ons. Onze littekens vertellen ons verhaal, ze maken ons wie we zijn.

Omarm je imperfecties, omarm je verhaal, en ontdek de unieke schoonheid die in jou schuilt.

Trauma Helen in het Dagelijks Leven: Tips voor Meer Veerkracht


Trauma helen is niet iets wat je alleen in een therapiekamer doet. Het is een proces dat doorgaat in je dagelijks leven, in de kleine momenten, in de keuzes die je maakt, in de manier waarop je met jezelf en de wereld omgaat.

Hier zijn enkele tips die je kunnen helpen om trauma te helen en meer veerkracht te ontwikkelen in je dagelijks leven:


Creëer een Veilige Omgeving


Je omgeving heeft een grote invloed op je welzijn. Zorg voor een veilige en rustgevende plek waar je je kunt ontspannen en opladen.

Dit kan betekenen:

  • Je huis opruimen en organiseren: Een opgeruimde omgeving zorgt voor een opgeruimd hoofd.

  • Tijd doorbrengen in de natuur: De natuur heeft een helende werking op lichaam en geest. Ga wandelen, tuinieren of gewoon lekker in het gras liggen en naar de wolken kijken.

  • Jezelf omringen met positieve mensen: Zorg voor mensen om je heen die je steunen, inspireren en je een goed gevoel geven.

Luister naar je Lichaam


Je lichaam is een wijze raadgever. Het geeft signalen wanneer je stress ervaart, wanneer je grenzen overschreden worden, wanneer je rust nodig hebt.

Leer om naar deze signalen te luisteren en ernaar te handelen.


Dit kan betekenen:

  • Regelmatig bewegen: Beweging helpt om stress te verminderen en emoties te verwerken.

  • Gezond eten: Voed je lichaam met voedzame voeding die je energie geeft en je immuunsysteem versterkt.

  • Voldoende slaap: Slaap is essentieel voor herstel en regeneratie.

  • Grenzen stellen: Durf nee te zeggen tegen dingen die je energie kosten of die niet goed voelen.


Zoek Ondersteuning


Je hoeft trauma niet alleen te helen. Er zijn mensen die je kunnen helpen, die je kunnen steunen en die je kunnen begeleiden op je pad naar herstel.

Dit kan betekenen:

  • Praten met vrienden en familie: Deel je verhaal met mensen die je vertrouwt.

  • Een therapeut of coach zoeken: Een professional kan je helpen om trauma te verwerken en nieuwe coping mechanismen te ontwikkelen.

  • Deelnemen aan een supportgroep: Het delen van ervaringen met anderen die hetzelfde hebben meegemaakt kan helend en verbindend zijn.

Een tip voor direct resultaat: Neem elke dag een moment voor jezelf om te ontspannen en tot rust te komen. Doe een meditatie, luister naar muziek, of ga wandelen in de natuur.


"Je bent niet gebroken, je bent in wording." - Sabina Zwanenburg


Deze woorden van Sabina Zwanenburg bieden troost en hoop. Ze herinneren ons eraan dat trauma ons niet hoeft te definiëren. We zijn altijd in ontwikkeling, altijd in beweging, altijd in staat om te groeien en te helen.

Boeken en Meer 


Duik dieper in de wereld van trauma en heling met deze aanbevolen boeken: 


  • De Kracht van Kwetsbaarheid - Brené Brown: Dit boek moedigt je aan om perfectionisme los te laten en je kwetsbaar op te stellen voor meer verbinding en authenticiteit. Het laat zien hoe kwetsbaarheid juist een bron van kracht kan zijn, en hoe het ons kan helpen om trauma te helen en diepere relaties aan te gaan. 


  • Trauma en Herstel - Judith Herman: Dit boek geeft een diepgaand inzicht in de impact van trauma, met name in de context van seksueel geweld en huiselijk geweld. Het beschrijft de fasen van herstel en biedt handvatten voor therapeuten en slachtoffers. 


  • Het Lichaam Houdt de Score - Bessel van der Kolk: Dit boek beschrijft hoe trauma wordt opgeslagen in het lichaam en hoe lichaamsgerichte therapie kan helpen bij heling. Van der Kolk combineert wetenschappelijke inzichten met persoonlijke verhalen en praktische oefeningen.

Op Weg naar Herstel: Wat is Jouw Volgende Stap?


Je hebt nu een beter begrip van trauma, de impact ervan en de eerste stappen die je kunt zetten op weg naar heling. Maar wat is jouw volgende stap?

Misschien voel je je geïnspireerd om een van de oefeningen uit te proberen, of wil je meer lezen over specifieke soorten trauma. Misschien ben je klaar om dieper in je helingsproces te duiken en professionele ondersteuning te zoeken.

Wat je volgende stap ook is, weet dat je niet alleen bent. Er zijn mensen die je begrijpen en je kunnen helpen.


Enkele mogelijkheden:

  • Verdiep je kennis: Lees verder over specifieke soorten trauma, zoals ontwikkelingstrauma, complex trauma of secundair trauma.

  • Zoek professionele hulp: Overweeg therapie of coaching als je behoefte hebt aan individuele begeleiding.

  • Verken lichaamsgerichte therapieën: Ademwerk, yoga, mindfulness en andere lichaamsgerichte therapieën kunnen je helpen om trauma te verwerken en je zenuwstelsel te reguleren.

  • Bouw een ondersteunend netwerk op: Praat met vrienden, familie of sluit je aan bij een supportgroep.

  • Creëer een zelfzorg routine: Zorg voor voldoende rust, ontspanning, gezonde voeding en beweging.

Bij Holistisch Dromen bieden we verschillende vormen van ondersteuning bij trauma heling:

  • Ademwerk: In onze ademwerk sessies leer je om je ademhaling te gebruiken als tool om stress te verminderen, emoties te reguleren en trauma te verwerken.

  • Yoga nidra: Yoga nidra is een diepe ontspanning techniek die je helpt om los te komen van de spanning van trauma en je zenuwstelsel te kalmeren.

  • Transformatie coaching: Onze coaching biedt individuele begeleiding bij het helen van trauma, op een tempo dat bij jou past. We helpen je om belemmerende patronen te doorbreken, zelfcompassie te ontwikkelen en een leven te creëren vol vreugde en verbinding.

Meer Weten? Ontdek Meer:


Wil je meer weten over traumaverwerking en hoe onze coaching, ademwerk en yoga nidra je kunnen helpen? Neem dan contact met ons op. Of lees verder in onze kennisbank over andere onderwerpen die je wellicht interesseren, zoals:

  • Innerlijke Kind Heling

  • Angst Overwinnen en Veiligheid Creëren

  • Zelfvertrouwen en Zelfwaarde

Verder lezen:


  • Innerlijke Kind Heling: Ontdek hoe je de wonden van je innerlijke kind kunt helen en een liefdevolle relatie met jezelf kunt opbouwen.

  • Angst Overwinnen en Veiligheid Creëren: Leer hoe je angst kunt overwinnen en een gevoel van veiligheid kunt creëren in je leven.

  • Zelfvertrouwen en Zelfwaarde: Ontdek hoe je je zelfvertrouwen en zelfwaarde kunt versterken na trauma.

Vorig Artikel
Volgende Artikel
bottom of page